ဒီရောဂါကို Addison's disease လို့လည်းခေါ်ကြပါတယ်၊ ခွေးတွေမှာဒီရောဂါဟာဖြစ်ခဲလှပေမယ့် ၊
ဖြစ်လာရင်လည်း အသက်သေဆုံးနိုင်တဲ့အထိပြင်းထန်တဲ့ရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။
ဒီရောဂါဖြစ်နေတဲ့ခွေးတွေမှာအစာအိမ်အူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာရောဂါလက္ခဏာတွေဖြစ်တဲ့အန်ခြင်း၊
ဝမ်းပျက်ခြင်း၊နဲ့ ချက်ချင်းပိန်ချုံးသွားခြင်းစတဲ့လက္ခဏာတွေပေါ်လာလေ့ရှိပါတယ်။
ဒီရောဂါဖြစ်လာပုံအကြောင်းရင်း ၂-မျိုးရှိပါတယ်၊ပထမအကြောင်းရင်းကတော့ကျောက်ကပ်နားက
အက်ဒရီနယ်ဂလင်းတွေပျက်စီးလို့ဖြစ်လာရတာဖြစ်ပြီး ၊ ဒုတိယအကြောင်းရင်းကတော့ ဦးနှောက်
ကျောက်ကပ်နားက အက်ဒရီနယ်ဂလင်းတွေပျက်စီးပြီး Glucocorticoid ဟိုမုန်းတွေထုတ်မပေးနိုင်လို့ဖြစ်လာရတာဖြစ်ပြီး Primary Hypoadrenocorticism လို့ခေါ်ပါတယ် ၊
ဦးနှောက်ထဲကပီကျူထရီအကြိတ်ကနေ ACTH ဟိုမုန်းထုတ်မပေးနိုင်လို့ဖြစ်လာရတာဆိုရင်တော့
Secondary Hypoadrenocorticism လို့ခေါ်ပါတယ်။
primary hypoadrenocorticism ဆိုရင်သွေးထဲမှာ mineralocorticoid (aldosterone) နဲ့
glucocorticoid ဟိုမုန်း ၂-မျိုးစလုံးချို့တဲ့နေတတ်ပြီး secondary hypoadrenocorticism
ဆိုရင်တော့ Cortisol ဟိုမုန်းတစ်မျိုးပဲ ချို့တဲ့နေတတ်ပါတယ်။
ဒီရောဂါဟုတ်မဟုတ်သိရှိနိုင်ဖို့အတွက် သွေးကိုဖောက်ယူပြီး Drenocorticotropic Hormone
Stimulation Test နဲ့စစ်ဆေးရပါတယ်၊ ဒီရောဂါဖြစ်နေရင်သွေးထဲမှာရှိတဲ့ကယ်ဆီယမ်းဂါတ်နဲ့
ပိုတက်ဆီယမ်ဓာတ်တွေရဲ့အချိုးဟာ 27:1 ထက်လျှော့နည်းနေလေ့ရှိပါတယ်။
ဒီရောဂါဖြစ်နေတဲ့ခွေးဟာ သွေးပေါင်အလွန်အမင်းကျနေတတ်တဲ့အပြင် ခန္တာကိုယ်မှာဓာတ်ဆား
ရည်တွေလျော့နည်းနေတတ်တဲ့အတွက် ဓာတ်ဆားရည်ပုလင်းကြီးကိုချက်ချင်းသွင်းပေးဖို့ အလွန်
အရေးကြီးပါတယ်၊ သွေးထဲမှာ ပိုတက်ဆီယမ်ဓာတ်အလွန်နည်းနေတဲ့အတွက် အသက်အန္တရာယ်
နီးတဲ့အခြေအနေဆိုရင် ဓာတ်ဆားရည်ပုလင်းကြီးကိုချက်ချင်းသွင်းပေးရမယ့်အပြင် အင်ဆူလင်
ဟိုမုန်းကိုလည်းအချိန်မှန်မှန်ထိုးပေးနေရမှာဖြစ်ပါတယ်၊ ဒါမှမဟုတ် စားဆိုဒါအမှုန့်ကို တိုက်ကျွေး
ပေးလို့လည်းရပါတယ်။
ဒီလိုအခြေအနေမှာကျောက်ကပ်နားက<အက်ဒရီနယ်ဂလင်းတွေကနေGlucocorticoidဟိုမုန်းတွေ
ထုတ်မပေးနိုင်သေးတဲ့အတွက် ၊ ခန္တာကိုယ်ရဲ့ဇီဝလုပ်ငန်းတွေကို ပုံမှန်လုပ်ဆောင်နေနိုင်စေဖို့
Dexamethasone ဆေးကိုချက်ချင်းထိုးနှံပေးထားရမှာဖြစ်ပါတယ်၊
ခန္တာကိုယ်ရဲ့ဇီဝလုပ်ငန်းတွေပုံမှန်ပြန်လည်လုပ်ဆောင်လာနိုင်ချိန်အထိဆိုရင်တော့fludrocortisone
(သို့)Desoxycorticosterone pivalate နဲ့ prednisone ဆေးကိုပူးတွဲပြီး တိုက်ကျွေးခြင်းအားဖြင့်
ဆက်လက်ထိမ်းပေးထားရမှာဖြစ်ပါတယ်။
ဒီရောဂါဟာ အချိန်မီစစ်ဆေးဖော်ထုတ်နိုင်လို့ စနစ်တကျကုသပေးနိုင်ရင် ပြန်လည်ကောင်းမွန်လာ
နိုင်တဲ့ရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပါတယ် ။
ထပ်မံလေ့လာရန် လင့်ကိုနှိပ်ပါ Link
