ကူးစက်တတ်သောခွေးအသည်းယောင်ရောဂါ(Infectious Canine Hepatitis)ဟာ Adenovirus-1
ဆိုတဲ့ ဗိုင်းရပ်ပိုးကြောင့်ဖြစ်ပွားတဲ့ရောဂါဖြစ်ပြီးအမည်နဲ့လိုက်အောင်ကူးစက်နှုန်းမြန်တဲ့ခွေးရောဂါ
တစ်ခုဖြစ်ပါတယ် ဒီရောဂါဟာ (၁)နှစ်သားအောက်ခွေးငယ်လေးတွေမှာအဖြစ်များလေ့ရှိပါတယ်
ဒီရောဂါဖြစ်ပွားနေတဲ့ခွေးရဲ့ခန္ဓာကိုယ်ကထွက်တဲ့အရည်တွေဖြစ်တဲ့ လျှာရည်၊နှာရည်နဲ့ ဆီးတွေ
ဝမ်းတွေထဲမှာ ရောဂါဖြစ်စေတဲ့ဗိုင်းရပ်ပိုးတွေ အမြောက်အများပါရှိနေတတ်ပါတယ် ။
အဲဒီအရာတွေနဲ့ထိတွေမိတဲ့ အခြားခွေး တွေဆီကို အလွယ်တကူဆက်လက်ကူးစက်သွားလေ့ရှိပါ
တယ် ၊ ကူးစက်ခံရတဲ့ခွေးရဲ့ခန္ဓာကိုယ်ထဲကိုရောက်တာနဲ့ ရောဂါပိုးဟာအဲဒီခွေးရဲ့တစ်သျူးတွေထဲ
ကိုဝင်ရောက်ပြီး ထပ်မံပွားများလာကြပါတယ် အဲဒီနောက်မကြာခင်မှာပဲ သူ့ရဲ့ လျှာရည်၊နှာရည်နဲ့
ဆီးတွေဝမ်းတွေထဲကတဆင့် ဗိုင်းရပ်ပိုးတွေ အမြောက်အများ ပြန်ထွက်လာပြန်ပြီး အခြားခွေး
တွေဆီကိုဆက်လက်ကူးစက်စေပြန်တာဖြစ်ပါတယ် ၊သုတေသနပြုထားချက်တွေအရရောဂါဖြစ်ရာ
ကနေပျောက်ကင်းသက်သာလာတဲ့ခွေးတွေဟာ ကိုယ်တိုင်နေကောင်းကျန်းမာလာကြပေမယ့်
ရောဂါပိုးတွေကို သူတို့ရဲ့ဆီထဲကနေ နောက်ထပ်(၉)လလောက်အထိ ထုတ်လွှတ်နေဆဲဖြစ်တဲ့
အတွက် အခြားခွေးတွေဆီကိုဆက်လက်ကူးစက်စေနိုင်နေသေးတယ်လို့သိရပါတယ် ။
ဒီရောဂါပိုးဟာ ခွေးတွေရဲ့အသည်း၊ ကျောက်ကပ်နဲ့ သွေးကြောနံရံတွေကိုထိခိုက်ပျက်စီးစေတဲ့
အတွက် သာမန် ဖျားနာတာလောက်အပြင် အသက်သေဆုံးစေသည်အထိ ပြင်းပြင်းထန်ထန်
ဖြစ်တာမျိုးအထိ ခွေးကိုပုံစံအမျိုးမျိုးနဲ့ ဒုက္ခပေးတတ်ပါတယ် ။
သာမန်ဖျားနာတာလောက်ဆိုရင်တော့ အစားအသောက်ပျက်ပြီးမှိုင်နေတာလောက်ကနေ
တဖြည်းဖြည်းပြန်လည် သက်သာလာတတ်ပေမယ့် ပြင်းပြင်းထန်ထန်ဖြစ်တာမျိုးဆိုရင်တော့
ကိုယ်ခန္တာအပူချိန်အရမ်းတက်လာပြီး သွေးဝမ်းတွေသွားလာတတ်တဲ့အပြင် နာရီပိုင်းအတွင်းမှာပဲ
လဲကျသေဆုံးသွားတတ်ပါတယ် ခွေးပေါက်စလေးတွေကူးစက်ခံရရင်တော့ ဘာလက္ခဏာမှတောင်
ထူးထူးခြားခြားမပြတော့ပဲ ရုတ်တရက်သေဆုံး တတ်ပါတယ် ။
ခံနိုင်ရည်အတန်အသင့်ရှိလာတဲ့အရွယ်ကိုရောက်နေတဲ့ခွေးတွေမှာတော့ အစားမစားတော့တာနဲ့
သွေးပါတဲ့ဝမ်းပျစ်ပျစ်တွေသွားတာ ၊ အန်တဲ့အခါသွေးစသွေးနလေးတွေပါလာတာမျိုးတွေဖြစ်တတ်
တက်နေတာမျိုးကိုတွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။
ဒီရောဂါဖြစ်နေတဲ့ခွေးရဲ့အသည်းဟာယောင်ယမ်းနေပြီးထိမိရင်နာကျင်တာကြောင့် ခွေးဟာ
ရင်ဘတ်ပေါ်မှာ ဝပ်ပြီးအိပ်နေတတ်ပါတယ် ၊ အလင်းရောင်ကိုမကြည့်နိုင်တဲ့အတွက် ခွေးကို
အလင်းရောင်ထဲမှာထားရင် မျက်ရည်တွေစီးကျလာတတ်ပါတယ် ။
အခြားတွေ့ရတတ်တဲ့လက္ခဏာတွေကတော့ မျက်တွင်းသားတွေဝါတာမျိုးသွားဖုံးကနေမကြာခဏ
သွေးယိုတတ်တာမျိုးစတဲ့လက္ခဏာတွေဖြစ်နိုင်ပါတယ် ကျွမ်းကျင်ပြီးအတွေ့အကြုံရှိတဲ့တိရစ္ဆာန်
ရောဂါကုဆရာဝန်တစ်ယောက်အနေနဲ့ ခွေးရဲ့လက္ခဏာတွေကိုကြည့်ရုံနဲ့ ဒီရောဂါဖြစ်ကြောင်း
အနီးစပ်ဆုံးခန့်မှန်းနိုင်ပါတယ် ၊ ဒါပေမယ့်တိတိကျကျသိနိုင်ဖို့အတွက် ရောဂါနမူနာတွေကို
ဓာတ်ခွဲခန်းမှာ (Virus Isolation Tests) တွေလုပ်ကြည့်သင့်ပါတယ် ။
ဒီရောဂါဖြစ်ပြီးပြန်လည်သက်သာ ကောင်းမွန်လာတဲ့ ခွေးတွေရဲ့ (၂၅%)ဟာမျက်လုံးမှာတိမ်စွဲသလို
မျိုး အပြာရောင်အခိုးတွေပေါ်လာတတ်ပါတယ်ဒါပေမယ့်စိုးရိမ်စရာမရှိပါဘူးအဲဒီအပြာရောင်တိမ်ခိုး
တွေဟာ မကြာခင်မှာပဲတဖြည်းဖြည်းချင်းပြန်လည် ပျောက်ကင်းသွားလေ့ရှိပါတယ်။
အဲဒီအချက်ဟာလည်း ခွေးအသည်းယောင်ရောဂါရဲ့ထူးခြားချက်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ် ၊ ရောဂါအလွန်
ပြင်းထန်တဲ့ အခြေအနေဆိုရင်တော့ တိရစ္ဆာန်ရောဂါကုဆရာဝန်နဲ့အနီးကပ်ကြီးကြပ် ကုသပေးဖို့
လိုအပ်ပါတယ် ၊ တိုးတက်တဲ့နိုင်ငံတွေမှာတော့ ပုဂ္ဂလိကဆေးရုံတွေရှိတဲ့အတွက် ဒီရောဂါဖြစ်တဲ့
ခွေးတွေကိုဆေးရုံတင်ပြီးကုသ လေ့ရှိပါတယ် ဒီရောဂါမဖြစ်စေဖို့အတွက် ခွေးအသည်းယောင်
ရောဂါကာကွယ်ကို အချိန်မှန်မှန်စနစ်တကျထိုးနှံထားခြင်းအားဖြင့် ထိထိရောက်ရောက်ကာကွယ်
ထားနိုင်ပါတယ် ၊ ကူးစက်တတ်သောခွေးအသည်းယောင်ရောဂါ (Infectious canine hepatitis)
ဟာ လူတွေကိုကူစက်နိုင်းခြင်းမရှိပါကြောင်းတင်ပြလိုက်ပါတယ် ။
ကာကွယ်ဆေးထိုးနှံပုံအားဖတ်ရှုရန် LINK ကိုနှိပ်ပါ Link
