အိမ္ေမြးတိရစာၦန္ငယ္တစ္ေကာင္ကိုေဆး၀ါးကုသေပးရတာနဲ႔…လူေတြကိုကုသမႈေ ပးရတာနဲ႔ကြာျခားမႈအခ်ိဳ႕ရွိေနပါတယ္….သူတို႔ဟာလူေတြလိုစကားေျပာတတ္တာမဟုတ္ တဲ့အတြက္သူတို႔ဘယ္လိုခံစားေနရပါတယ္ဆိုတာကိုထုတ္ေဖာ္ေျပာႀကားႏိုင္ျခင္းမရွိႀက တာအားလံုးသိႀကတဲ့အတိုင္းပါပဲဒါေပမယ့္…သူတို႔ဘယ္လိုခံစားေနရတယ္ဆိုတာကို အမူအယာနဲ႔ျပသတတ္ႀကပါတယ္….သူတို႔ရဲ႕နာက်င္မႈအလိုက္တိက်တဲ့အမူအယာေတြ ျပသႀကပါတယ္…တိရစာၦန္ေရာဂါကုဆရာ၀န္ေတြကေတာ့..သူကုသေပးရမယ့္ေပးရွင့္ (Patient)ရဲ႕အေနအထားကိုေကာင္းစြာသိရွိႏိုင္ႀကသူေတြျဖစ္ပါ
တယ္…ဒါေပမယ့္ သာမန္လူေတြ…သိထားသလိုမ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး
သာမန္လူေတြ သိထားႀကတာက
ပိုျပီးေသခ်ာတာတစ္ခုက ျပင္ပကေန ထိတ္လန္႔စရာ အသံျပဳလိုက္တာမ်ိဳး …ရုတ္တရက္ရိုက္ပုတ္လိုက္တာမ်ိဳးျပဳလုပ္လိုက့္တဲ့အခါသူတို႔ဟာျပန္လည္တုန္႔ ျပန္မႈမျပဳ ႀကေတာ့ပါဘူးလဲေလွာင္းခ်ိန္နဲ႔ထိုင္ေနခ်ိန္အခ်ိိဳးဟာေျပာင္းလဲလာတတ္ပါတယ္… ထိုင္ေနခ်ိန္ကပိုျပီးမ်ားလာတာေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္….ထိုင္ေနရင္းကေနနာက်င္မႈခံစား ေနရတဲ့ေနရာကိုလွ်ာနဲ႔လွ်က္ျခင္းကိုက္ျခင္းအျပင္နာက်င္မႈခံစားေနရတဲ့ေနရာ ဟာ…တဆတ္ဆတ္လႈပ္ခါေနတာမ်ိဳးေတြျဖစ္တတ္ပါတယ္
နာက်င္မႈခံစားရတဲ့အမ်ိဳးအစားအလိုက္ခႏာၱကိုယ္ရဲ႕တည္ေနပံုအေနအထားလည္းေျပာင္းေန
ရင္ေခါင္းပိုင္းမွာေအာင့္ေနရင္ေဘးတိုက္လဲွအိပ္ခိုင္းလိုက္တာနဲ႔ Vocalizationျပဳလုပ္
ေအာ္ျငီးတတ္ပါတယ္….ဒါေတြကေတာ့အျပင္ပန္းေတြ႕ျမင္ရတဲ့အေနအထားေတြပါ…
ဒီေလာက္နဲ႔လည္းတိက်တိအေျဖတစ္ခုကို ထုတ္ႏိုင္ေသးတာေတာ့မဟုတ္ပါဘူး
သာမန္လူေတြ သိထားႀကတာက
ေခြးေတြဟာနာက်င္မႈခံစားရတဲ့အခါ Vocalization
လို႔ေခၚတဲ့ ေအာ္ျငီးတာမ်ိဳး
ျပဳတတ္ႀကတယ္ေပါ့….တကယ္ေတာ့
Vocalization လုပ္တာကိုႀကည့္ျပီး နာက်င္မႈ
ခံစားေနရတာျဖစ္ပါတယ္လို႔ တစ္ထစ္ခ်မေျပာႏိုင္ေသးပါဘူး …အျခားအေႀကာင္းမ်ားေႀကာင့္
လည္းVocalizationလုပ္တတ္ႀကလို႔ျဖစ္ပါတယ္…ေသခ်ာတာတစ္ခု ကေတာ့ …နာက်င္မႈ
ခံစားေနရတဲ့ေခြးဟာ သူ႔သခင္က ကိုင္တြယ္ပြတ္
သပ္ေပးတာကိုေတာင္
လက္မခံေတာ့ပဲ ေဒါသႀကီးေနတတ္ပါတယ္…
ေနာက္ျပီးေတာ့ေခြးေတြဟာနာက်င္မႈကိုခံစားရတဲ့အခါ သူတို႔ရဲ႕လႈပ္ရွားမႈေတြပံုမမွန္ျဖစ္လာ
ေနာက္ျပီးေတာ့ေခြးေတြဟာနာက်င္မႈကိုခံစားရတဲ့အခါ သူတို႔ရဲ႕လႈပ္ရွားမႈေတြပံုမမွန္ျဖစ္လာ
ႀကပါတယ္..သာမန္ထက္ပိုတဲ့လႈပ္ရွားမႈျပဳလာရင္
(သိုမဟုတ္)ေလွ်ာ့သြားရင္….နားရြက္ေတြကိုေနာက္ဖက္ကုတ္ထားတာမ်ိဳး
ေအာက္ဖက္ တဲြေလွာင္းခ်ထားတာမ်ိဳးေတြ႕ေနရျပီဆိုရင္နာက်င္မႈခံစားေနရျပီလို႔ လူေတြကတစ္ထစ္ခ်
ေျပာေလ့ရွိႀကပါတယ္
ေျပာေလ့ရွိႀကပါတယ္
ပိုျပီးေသခ်ာတာတစ္ခုက ျပင္ပကေန ထိတ္လန္႔စရာ အသံျပဳလိုက္တာမ်ိဳး …ရုတ္တရက္ရိုက္ပုတ္လိုက္တာမ်ိဳးျပဳလုပ္လိုက့္တဲ့အခါသူတို႔ဟာျပန္လည္တုန္႔ ျပန္မႈမျပဳ ႀကေတာ့ပါဘူးလဲေလွာင္းခ်ိန္နဲ႔ထိုင္ေနခ်ိန္အခ်ိိဳးဟာေျပာင္းလဲလာတတ္ပါတယ္… ထိုင္ေနခ်ိန္ကပိုျပီးမ်ားလာတာေတြ႕ရမွာျဖစ္ပါတယ္….ထိုင္ေနရင္းကေနနာက်င္မႈခံစား ေနရတဲ့ေနရာကိုလွ်ာနဲ႔လွ်က္ျခင္းကိုက္ျခင္းအျပင္နာက်င္မႈခံစားေနရတဲ့ေနရာ ဟာ…တဆတ္ဆတ္လႈပ္ခါေနတာမ်ိဳးေတြျဖစ္တတ္ပါတယ္
နာက်င္မႈခံစားရတဲ့အမ်ိဳးအစားအလိုက္ခႏာၱကိုယ္ရဲ႕တည္ေနပံုအေနအထားလည္းေျပာင္းေန
တတ္ပါတယ္….ဥပမာအားျဖင့္…..ဗိုက္နာေနတဲ့ေခြးဟာေျခလက္ေတြဆန္႔တန္းထားျပီး
ခါးပိုင္းေနရာကိုကုန္းထားတတ္ပါတယ္
ရင္ေခါင္းပိုင္းမွာေအာင့္ေနရင္ေဘးတိုက္လဲွအိပ္ခိုင္းလိုက္တာနဲ႔ Vocalizationျပဳလုပ္
ေအာ္ျငီးတတ္ပါတယ္….ဒါေတြကေတာ့အျပင္ပန္းေတြ႕ျမင္ရတဲ့အေနအထားေတြပါ…
ဒီေလာက္နဲ႔လည္းတိက်တိအေျဖတစ္ခုကို ထုတ္ႏိုင္ေသးတာေတာ့မဟုတ္ပါဘူး
တခါတေလမွာနာက်င္မႈရွိေနေပမယ့္…လံုး၀မလႈပ္ရွားေတြပဲ..သတိလစ္ သလိုျဖစ္ေန
တတ္ပါေသးတယ္…Pain Shock ရတယ္လိုေခၚပါတယ္ …
ဒါေႀကာင့္မို႔တိရစာၦန္ေရာဂါကုဆရာ၀န္ေတြအေနနဲ႔…ပိုျပီးစနစ္က်န ေသခ်ာတဲ့စမ္းသပ္ မႈေတြကိုလုပ္ရပါတယ္..နားႀကပ္နဲ႔စမ္းသပ္ႀကည့္တဲ့အခါႏွလံုးခုန္သံျမန္ေနတာ… .ႏွလံုးခုန္ခ်က္ေတြျပင္းထန္ေနတာ….ေသြးေပါင္ခ်ိန္တက္ေနတာ…….. မ်က္ေစ့သူငယ္အိမ္က်ယ္ျပီးသတိလစ္သလိုျဖစ္ေနတာ…လွ်ာရည္ေတြပိုထြက္ေနတာေတြ ကိုႀကည့္ရင္…….နာက်င္မႈရဲ႕အတိုင္းအဆကိုခန္႔မွန္းသိရွိႏိုင္ပါတယ……….
ဘယ္လိုအေႀကာင္းေႀကာင့္နာက်င္မႈျဖစ္တာပဲျဖစ္ျဖစ္…အဲဒီနာက်င္မႈကို သက္သာေစမယ့္
ေဆးတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကိုေတာ့…တိရစာၦန္ေရာဂါကုဆရာ၀န္က..ထိုးႏွံေပး မွာျဖစ္ပါတယ္…
အဲဒီလိုေပးသည့္တိုင္ေအာင္နာက်င္မႈကမသက္သာတာမ်ိဳးလည္းရွိတတ္ ပါေသးတယ္…
နာက်င္မႈေႀကာင့္ျဖစ္ေပၚတတ္တဲ့…..လကၡဏာေတြေပ်ာက္မသြားရင္ စိတ္ျငိမ္ေဆးျဖစ္တဲ့
…acepromazineလိုေဆးတစ္မ်ိဳးကိုထပ္ျပီးေပးရပါတယ္…..အဲဒီအခါ က်မွသာေခြးေလးရဲ႕
မင္မေကာင္းေအာင္ခံစားေနရတဲ့ ေ၀ဒနာေတြဟာခ်က္ခ်င္းသက္သာေပ်ာက္ကင္းသြားမွာ
ျဖစ္ပါတယ္
ေနာက္ပိုင္းမွာ ဆက္လက္ျပီးေတာ့နာက်င္မႈ ျဖစ္ေပၚရတဲ့ အေႀကာင္းရင္းကို စူးစမ္းရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ျပီးေတာ့ ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ဆက္လက္ကုသေပး
တတ္ပါေသးတယ္…Pain Shock ရတယ္လိုေခၚပါတယ္ …
ဒါေႀကာင့္မို႔တိရစာၦန္ေရာဂါကုဆရာ၀န္ေတြအေနနဲ႔…ပိုျပီးစနစ္က်န ေသခ်ာတဲ့စမ္းသပ္ မႈေတြကိုလုပ္ရပါတယ္..နားႀကပ္နဲ႔စမ္းသပ္ႀကည့္တဲ့အခါႏွလံုးခုန္သံျမန္ေနတာ… .ႏွလံုးခုန္ခ်က္ေတြျပင္းထန္ေနတာ….ေသြးေပါင္ခ်ိန္တက္ေနတာ…….. မ်က္ေစ့သူငယ္အိမ္က်ယ္ျပီးသတိလစ္သလိုျဖစ္ေနတာ…လွ်ာရည္ေတြပိုထြက္ေနတာေတြ ကိုႀကည့္ရင္…….နာက်င္မႈရဲ႕အတိုင္းအဆကိုခန္႔မွန္းသိရွိႏိုင္ပါတယ……….
ဘယ္လိုအေႀကာင္းေႀကာင့္နာက်င္မႈျဖစ္တာပဲျဖစ္ျဖစ္…အဲဒီနာက်င္မႈကို သက္သာေစမယ့္
ေဆးတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးကိုေတာ့…တိရစာၦန္ေရာဂါကုဆရာ၀န္က..ထိုးႏွံေပး မွာျဖစ္ပါတယ္…
အဲဒီလိုေပးသည့္တိုင္ေအာင္နာက်င္မႈကမသက္သာတာမ်ိဳးလည္းရွိတတ္ ပါေသးတယ္…
နာက်င္မႈေႀကာင့္ျဖစ္ေပၚတတ္တဲ့…..လကၡဏာေတြေပ်ာက္မသြားရင္ စိတ္ျငိမ္ေဆးျဖစ္တဲ့
…acepromazineလိုေဆးတစ္မ်ိဳးကိုထပ္ျပီးေပးရပါတယ္…..အဲဒီအခါ က်မွသာေခြးေလးရဲ႕
မင္မေကာင္းေအာင္ခံစားေနရတဲ့ ေ၀ဒနာေတြဟာခ်က္ခ်င္းသက္သာေပ်ာက္ကင္းသြားမွာ
ျဖစ္ပါတယ္
ေနာက္ပိုင္းမွာ ဆက္လက္ျပီးေတာ့နာက်င္မႈ ျဖစ္ေပၚရတဲ့ အေႀကာင္းရင္းကို စူးစမ္းရွာေဖြေဖာ္ထုတ္ျပီးေတာ့ ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ဆက္လက္ကုသေပး
မွာျဖစ္ပါတယ္…
