ဒီေရာဂါကို လိုင္း(မ)ေရာဂါလို႔လည္းေခၚၾကပါေသးတယ္ ၊ ဒီေရာဂါဟာ
Borrelia burgdorferi
လို႔ေခၚတဲ့ Spirochetes
ပိုးေၾကာင့္ျဖစ္ပြားရတာျဖစ္ပါတယ္
ဒီေရာဂါဟာလည္း မႊားကိုက္လို႔ျဖစ္တဲ့ေရာဂါတစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္
ေခြးအခ်င္းခ်င္း မကူးစက္ႏိုင္ေပမယ့္
ေသြးသြင္းကုသမႈပျဳလုပ္ရတဲ့အခါမွာ
ေရာဂါရွိတဲ့ေခြးရဲ႕ေသြးကိုသြင္းမိရင္ေတာ့ ေရာဂါကူးစက္ခံရႏိုင္ပါတယ္
ဒါေပမယ့္ ဒီေရာဂါျဖစ္ေနတဲ့ ေခြးရဲ႕ေသြးကိုျဖစ္ေစအျခားအရာတစ္ခုခုကိုျဖစ္ေစ
စမ္းသပ္စစ္ေဆးဖို႔ထုတ္ယူတဲ့အခါမွာေတာ့ ဘယ္ေသာအခါမွ
ေရာဂါပိုးကိုေတြ႕ရေလ့မရွိတာက ထူးျခားခ်က္တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္
ေရာဂါပိုးရွိေနတဲ့မႊားကကိုက္လို႔ ခႏၱာကိုယ္ထဲကိုေရာက္သြားရင္ေတာင္မွ
ဒီပိုးဟာ ေခြးေတြကိုသိပ္ၿပီးဒုကၡေပးတာမရွိပါဘူး
ဒါေပမယ့္ မႊားကေနကူးစက္တတ္တဲ့ အျခားေရာဂါပိုးတစ္မ်ိဳးျဖစ္တဲ့
Anaplasma phagocytophila ဆိုတဲ့ပိုးနဲ႔ ပူးတဲြ၀င္ေရာက္လာရင္ေတာ့
အေတာ္ေလးဒုကၡေပးတဲ့ပိုးျဖစ္ပါတယ္
ဒီေရာဂါပိုးသက္သက္ကူးစက္ခံရတဲ့ေခြးဟာ
ေရာဂါလကၡဏာမျပေပမယ့္
ေပ်ာက္ကင္းသြားတယ္လို႔မရွိေတာ့ပါဘူး Anaplasma phagocytophila ဆိုတဲ့ပိုး
၀င္မလာသ၍
ဘာမွလည္းဒုကၡမေပးပါဘူး
ေရာဂါအဆင့္ျဖစ္လာရင္ေတာ့ ေျခဆစ္လက္ဆစ္ေတြက
အရိုးထိပ္ပိုင္းေတြေယာင္လာတဲ့အတြက္
လမ္းေလွ်ာက္တဲ့အခါ
ေခြယို္င္ယိုင္နဲ႔လမ္းေလွ်ာက္တာမ်ိဳးျဖစ္လာပါတယ္
အနည္းငယ္ဖ်ားၿပီးပိန္သြားတတ္ပါတယ္ ေခြးဟာမလန္းမဆန္း
ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္
ေရာဂါျပင္းထန္ရင္ေခြးဟာ မရပ္မနားအန္ေနတတ္ပါတယ္
ဗိုက္ေယာင္ၿပီး ေရဖ်ဥ္းစဲြလာတတ္ပါတယ္
၊ ခႏၱာကိုယ္ရဲ႕အခ်ိဳ႕
ေနရာေတြမွာ ဟိုနားေယာင္လာလိုက္ဒီနားေယာင္လာလိုက္လည္း
ျဖစ္တတ္ပါေသးတယ္
ဒီလိုေရာဂါျပင္းထန္တဲ့အေျခအေနမ်ိဳးမွာ
စနစ္တက်မကုသရင္ေတာ့
ေသတတ္ပါတယ္
ဒီေရာဂါရွိမရွိသိခ်င္ရင္ေတာ့ အထူးျပဴလုပ္ထားတဲ့ ပိုးပ်ိဳးခင္းမွာ
ပိုးပ်ိဳးၾကည့္ရင္လည္းရပါတယ္
ေသြးထဲမွာေတာ့ေရာဂါပိုးကို မေတြ႕ရႏိုင္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္
ဒီေရာဂါပိုးကိုျပန္လည္ခုခံဖို႔အတြက္
ခႏၱာကိုယ္ကထုတ္ေပးတဲ့ ခုခံဓါတ္
(Antibody)ေတြ ေသြးထဲမွာရွိမရွိ ဓါတ္ခဲြခန္းမွာ
polymerase chain reaction (PCR)
assay လုပ္ၾကည့္တဲ့နည္းနဲ႔ ေရာဂါရွာေဖြမႈကိုျပဳလုပ္ရပါတယ္
ဒီေရာဂါဟာ ေခြးရဲ႕ခုခံစြမ္းအားစနစ္နဲ႕ဆက္ႏြယ္ၿပီး
အလိုလိုေနရင္း
ျဖစ္လာတတ္တဲ့ အဆစ္အျမစ္ေယာင္ေရာဂါ immunemediated polyarthritis
နဲ႔ ခဲြျခားဖို႔ခက္ပါတယ္
ဒီေရာဂါအျဖစ္မ်ားတဲ့ေဒသေတြမွာဆိုရင္
မႊားကိုက္လို႔ျဖစ္တတ္ၿပီး
စတဲ့ေရာဂါေတြနဲ႔ ခဲြျခားဖို႔ခက္ပါတယ္။
ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့
အဆစ္ေယာင္တာကလဲြလို႔ က်န္တဲ့ေရာဂါလကၡဏာေတြဟာ
ေရာဂါတစ္ခုနဲ႔တစ္ခုခပ္ဆင္ဆင္ေတြျဖစ္ေနတာမို႔
အျမင္သက္သက္နဲ႔ေတာ့
ေရာဂါကိုခဲြျခားသိႏိုင္ဖို႔မလြယ္လွပါဘူး
ဒီေရာဂါခံစားေနရတဲ့ေခြးေတြကို ေအာက္ပါကုထံုးမ်ားနဲ႔ကုသေပးႏိုင္ပါတယ္
(၁)•
Doxycycline; 10 mg/kg q12h PO, for 4 weeks.
(၂)•
Amoxicillin; 22 mg/kg q8h PO, for 4 weeks.
(၃)•
Azithromycin; 5 mg/kg q12h PO, for 4 weeks, for refractory cases.
(၄)•
Ceftriaxone; 25 mg/kg q24h, IV, for 4 weeks, for CNS involvement (rarely).
