ေခြးေတြမွာျဖစ္ပြားတဲ့ လစ္ရွမန္းေရာဂါဟာ
L. infantum
ဆိုတဲ့ ပိုးေၾကာင့္ျဖစ္ပြားတာျဖစ္ၿပီး လူကိုလည္း ကူးစက္တတ္တဲ့ေရာဂါတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္ ၊
ျမန္မာႏိုင္ငံမွာလည္း ဒီေရာဂါအျဖစ္မ်ားပါတယ္ Rottweiler
နဲ႔
German shepherd(GSD) ေခြးမ်ိဳးေတြမွာ ဒီေရာဂါပိုအျဖစ္မ်ားတာေတြ႔ရပါတယ္
ဒါေပမယ့္ေရာဂါပိုးရွိေနတဲ့ေခြးအမ်ားစုဟာ ေရာဂါလကၡဏာမျပပဲ ငုတ္ေနတတ္ၿပီး အခ်ိဳ႕ေခြး အနည္းအက်ဥ္းသာ
ေရာဂါလကၡဏာေတြျပသလာတတ္တာျဖစ္ပါတယ္ ေရာဂါကူးစက္ပံုေတြကေတာ့ ေရာဂါရွိတဲ့ေခြးထီးနဲ႔မိတ္လိုက္လို႔
ေခြးမဆီကိုေရာဂါကူးစက္ျခင္း မိခင္ေခြးမႀကီးကေန ေခြးသားငယ္ေလး ေတြဆီကိုကူးစက္ျခင္း ေရာဂါရွိတဲ့ေခြးရဲ႕
ေသြးကိုသြင္းမိလို႔ ကူးစက္ျခင္းနဲ႔ ေရာဂါရွိတဲ့ေခြးကို ကိုက္ထားတဲ့ျခင္အကိုက္ခံရလို႔ကူးစက္ျခင္းစတာေတြျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေရာဂါပိုး၀င္ေရာက္ခံရတဲ့ေခြးဟာ
အစားအေသာက္ပ်က္လာၿပီး တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ပိန္ခ်ံဳးလာတတ္ ပါတယ္ ၊ လႈပ္လႈပ္ရွားရွားသိပ္မလုပ္ႏိုင္ျဖစ္လာပါတယ္
၊ မ်က္ေစ့နာၿပီးတိမ္စြဲလာတတ္ပါတယ္ ၊
အေရျပားမွာလည္း အနာေတြျဖစ္တတ္ပါေသးတယ္ ၊ မၾကာခဏအန္ၿပီး ၀မ္းေလွ်ာလာတတ္ပါတယ္
၊ နားရြက္မ်က္ႏွာပိုင္း နဲ႔ ေျခလက္ေနရာေတြကအေရျပားေတြအကြက္လိုက္ေယာင္ရမ္းလာတဲ့အျပင္
အေမႊးေတြ ကၽြတ္ၿပီးေျပာင္ေနတတ္ပါတယ္ ၊ အရိုးနဲ႔ကပ္ေနတဲ့ အေရျပားေနရာေတြနဲ႔ ေျခဖ၀ါးေနရာ
ေတြမွာ အနာေတြျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။
ေခြးဟာ ဆီးခဏခဏသြားတတ္ၿပီး
ေျခလက္ေတြအားေပ်ာ့လာတဲ့အတြက္ ေခြယိုင္ယိုင္ျဖစ္ေနတတ္ ပါတယ္ ။ အာလ္ထရာေဆာင္းဓါတ္မွန္ရိုက္ၾကည့္ရင္ေတာ့
မူလထက္အေတာ္ေလးႀကီးမားေနတဲ့ သရက္ရြက္ကို ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ပါတယ္ ဒီေရာဂါရွိေနတဲ့ေခြးထီးတစ္ေကာင္ဟာ
ေရာဂါမျပင္းထန္လို႔ ပံုမွန္အေနအထားရွိေနရင္ေတာင္မွ သုက္ရည္ေကာင္းေကာင္းမထြက္ႏိုင္ေတာ့တဲ့အတြက္
မ်ိဳးပြားႏိုင္မႈအလြန္နည္းပါတယ္ ၊ ဒီေရာဂါပိုးဟာ ကိုယ္တြင္းအဂၤါေတြဆီေရာက္ၿပီး ဒုကၡေပးလာခ်ိန္
မွာေတာ့ တစ္ကိုယ္လံုးမွာရွိတဲ့ ၾကြက္သားေတြ ႀကံဳလွီလာၿပီး သိသိသာသာ ပိန္ခ်ံဳးလာတတ္ပါတယ္
တခါတရံမွာ ႏွာေခါင္းအတြင္းပိုင္းနံရံ ၊ အစာအိမ္နံရံနဲ႔ အူေတြမွာ အနာေတြျဖစ္တတ္ပါတယ္။
အဲလိုျဖစ္တဲ့ေခြးေတြမွာေတာ့
ႏွာေခါင္းေသြးယိုတာကိုေတြ႕ရတတ္ပါတယ္
ကိုယ္တြင္းအဂၤါေတြဆီကို လစ္ရွမန္းေရာဂါပိုးေရာက္လို႔
ပိန္ခ်ံဳးေနတဲ့ေခြးကို အခုလိုျမင္ေတြ႕ ႏိုင္ပါတယ္
လစ္ရွမန္းေရာဂါခံစားေနရတဲ့ေခြးရဲ႕
နားရြက္နဲ႔မ်က္ႏွာပိုင္းက အေရျပားဟာ အကြက္လိုက္ ေယာင္ရမ္းေန တာကိုေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္
ဒီေရာဂါဟုတ္မဟုတ္သိႏိုင္ဖို႔အတြက္
ဓါတ္ခြဲခန္းစစ္ေဆးတဲ့နည္းေပါင္းမ်ားစြာရွိပါတယ္ ၊ ေခြးရဲ႕ေသြးကို ေဖာက္ယူၿပီး အလြယ္တကူစစ္ေဆးႏိုင္တဲ့ေဆးရည္ပါတဲ့စမ္းသပ္ကိရိယာေတြ လည္း ရွိပါတယ္
ဒီေရာဂါကိုကုသမယ္ဆိုရင္ meglumine antimoniate ေဆးနဲ႔ allopurinol ေဆးကိုတြဲၿပီး
(၄-၈)ပတ္ တိုက္ေကၽြးရပါတယ္ အဲဒီေနာက္ allopurinol
ေဆးတစ္မ်ိဳးတည္းကို
(၆)လေလာက္ ဆက္လက္တိုက္ေကၽြးေပးဖို႔လိုအပ္ပါတယ္ ၊ ပရိုတိုဇြားေရာဂါပိုးေတြကိုသုပ္သင္ရာမွာအသံုးျပဳတဲ့
Amphotericin B ထိုးေဆးကိုလည္း
ဒီေရာဂါမွာ အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္ ၊ ဒါေပမယ့္ Amphotericin
B ေဆးဟာေက်ာက္ကပ္ကို
ထိခိုက္ႏိုင္တဲ့အတြက္ သတိနဲ႔ အသံုးျပဳရမွာျဖစ္ပါတယ္။
